AYM Başvurucunun Kendi Üretimi Elektrik ve Hava Gazının Tüketim Vergisinin Kanuni Olmadığına Karar Vermiştir.
Olayda başvurucu İskenderun Demir Çelik A.Ş şirketi kendi üretimi olan kok kömür ve gazından elektrik ve buhar ihtiyacını karşılaşmaktadır. Şirketin bulunduğu Payas Belediyesi ise Belediye Gelirleri Kanunu’nun 34 ila 39. maddelerinde düzenlenen hükümlere dayanarak başvurucu Şirketten elektrik ve havagazı tüketim vergisini ödemesini istemiştir. Şirket, ihtiraz kaydı koyarak elektrik tüketim ve kok gazı tüketimine dair tahakkuk edilen tutarı ödemiştir.
Şirket Hatay 1. Vergi Mahkemesinde elektrik ve havagazı tüketim vergisi tahakkuklarının terkini ve ödenen vergilerin iadesi istemiyle davalar açmıştır. Mahkemeler Kanun’un 36. maddesinde istisna olarak sayılan doğrudan doğruya elektrik ve havagazı üreten dağıtım ve istihsal müesseselerinden olmadığı vurgulayarak vergi tahakkukunun hukuka uygun olduğunu belirtmiştir.
Başvurucu ise AYM başvurusunda 36.maddede kendi tüketimine yönelik enerji üretiminin kanun konusuna girmediğini, kanunda verginin sorumlusunun, oranının, matrahının, beyan ve ödeme usulünün düzenlenmediği ve bu hususların otoprodüktör enerji üretimi ve kamu yararını engellediğini savunmuştur. Bu gerekçelerle Anayasa m.36’daki adil yargılanma hakkının ihlal edilmesi sebebiyle AYM’ ye başvurmuştur. AYM ise olayı mülkiyet hakkı bakımından incelemenin doğru olduğuna karar vermiştir. Kabul edilebilirlik yönünden sorun bulunmamış, esas yönünden ise “Mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin Anayasa’nın 13., 35. ve 73. maddelerinde öngörülen kanunilik ilkesini ihlal ettiği sonucuna varmıştır.” Bununla birlikte 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un50. Maddesine göre ihlalin sonuçlarının giderilmesi sağlamak amacıyla önceki haline getirmenin yararlı olduğuna karar verilmiştir. Bu yüzden ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Hatay 1. Vergi Mahkemesine gönderilmesine ve tazminat taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesi 1. B., B. 2018/20884 T. 7.4.2021
– Konut Tipi Havalandırma Ünitelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ: (25 Mayıs 2021 SALI)
1/3/2021 tarihli ve 3584 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Enerji Etiketlemesi Çerçeve Yönetmeliğin uygulanması için ekte ve yönetmelik hükümlerinde yer alan esas ve hesaplamalara göre enerji tüketimine dair etiketlemeler yapabileceklerdir.
– Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (21 Mayıs 2021 CUMA)
30307 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliği’nde yer alan yap işet ifadesi “yap işlet- devret” olarak değiştirilmiş, ayrıca verimliliği %50 ve altına düşen doğalgaz santralleri için farklı ısıl baz değeri alınacağı belirlenmiştir.
Bunlarla birlikte yerli kömür kullanan şirketler, EİAŞ ile satış anlaşması yapmışsa BOTAŞ tarafından TEİAŞ’a bildirir. EİAŞ ile anlaşmasız yerli kömürle üretim yapan şirketler için yine TEİAŞ tarafından üretim belirlenir.
– Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik(21 Mayıs 2021 CUMA)
Geçiş dönemi ihraç ve itfa işlemlerinde, PYS aracılığıyla YEK-G kullanıcıları ile ihraç belgesinin Mayıs 2021 döneminden itibaren alınabileceği duyurulmuştur.
– Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 20/05/2021 Tarihli ve 10218 Sayılı Kararı (21 Mayıs 2021 CUMA)
Antalya Tesisine İlişkin Depolama Tarifesini yayımlanmıştır.
– Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (10 Mayıs 2021)
Proje Onay Birimi (POB), Bakanlık tarafından yetkilendirilen veya Bakanlık içinden ihtisas sahibi uzman kişilerden oluşturulacak bir birimle elektrik tesislerin hesap ve raporlarını inceleyerek proje paftalarını onaylamak amacıyla kurulacaktır.
– Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (9 Mayıs 2021)
Bu yönetmelikte TEİAŞ beş yıllık üretim tesislerinin kapasitelerinin belirlenmesinde farklı usuller belirlenmiştir. TEİAŞ elektrik depolama tesislerinin iletim veya dağıtım sistemlerine bağlantısı hakkında bu yönetmelik kapsamından görüş verir. Lisansız Üretim Tesisleri ise Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği uyarınca işlem tesis edilir. TEİAŞ tarafından ihtiyaç duyulmayan iletim tesisleri ayrılma tarihine kadar ödenmiş toplam sistem kullanım bedeli düşülmek suretiyle geri kalan tutar TEİAŞ tarafından irat kaydedilir. Bunun dışında yine başka sözleşme hükümleri de TEİAŞ onayından geçer.
– Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik(9 Mayıs 2021)
Piyasa İşletmecisi tahakkuk ya da ödeme yapmaz ancak Piyasa İşletmecisine kaydettirilmesi suretiyle üretim veya elektrik depolama tesisinin iletim veya dağıtım sisteminden çektiği elektrik enerjisi miktarını tedarik ettirmek zorundadır.
– Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği(9 Mayıs 2021)
Farklı amaçlarla kurulacak elektrik tesisleri (Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi, Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisleri, Müstakil elektrik depolama tesisleri, Şebeke işletmecileri tarafından kurulacak elektrik depolama tesisleri, Ar-Ge kapsamında kurulacak elektrik depolama tesisleri) hakkında farklı hükümler belirlenmiştir.
– Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik(9 Mayıs 2021)
Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı tesisler için Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan teknik değerlendirmenin uygun bulunması hallerinde, söz konusu lisansta gerekli tadiller yapılabilir. Özellikle ön lisans yönetmeliği gerektiren tesislerde Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün teknik değerlendirmesinin uygun olması halinde, söz konusu ön lisansta gerekli tadiller yapılabilir.
– Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (9 Mayıs 2021)
Lisansız Elektrik Üretim Tesislerinin işlemlerinde TEİAŞ etkin olarak görev yapar.
– Elektrik Şebeke Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik(9 Mayıs 2021)
Yan ve ana hizmetlerin yapılmasında TEİAŞ tarafından kriterler hazırlanıp ilan edilir.
YEKDEM’e ödenecek bedeller bakımından yönetmelikte verilen formüller ve esaslar kullanılarak hesaplama yapılır.
– Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 22/4/2021 Tarihli ve 10163 Sayılı Kararı
Otomatik olarak sayaçların okunmasında değişiklik yapılmıştır.
– Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 06/05/2021 Tarihli ve 10203 ve 10206 Sayılı Kararları (7 Mayıs 2021)
Tekirdağ Depolama Tesisinin tarifesine dair düzenleme yapılmıştır.
– Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29/04/2021 Tarihli ve 10180-1 ve 10180-2 Sayılı Kararları(6 Mayıs 2021)
Vadeli Elektrik Piyasası İşletim Usul ve Esaslarında Değişiklik yapılarak yeni hesaplama formülleri getirilmiş ve Teminat Usul ve Esasları da değiştirilmiştir.
– Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29/04/2021 Tarihli ve 10183 Sayılı Kararı(5 Mayıs 2021)
Petrol Piyasası Lisans Başvurusu Açıklamalarına İlişkin Kurul Kararı’nda Değişiklik Yapılmasına karar verilerek bazı tanımlar ve bakanlık isimleri düzeltilmiştir.
Kararla birlikte ihaleye katılacakların yeterlilik, ön yeterlilik, ihale komisyonu, sözleşme aşaması gibi hususlar aşamaların sırasına göre düzenlenmiştir.
Emine Toklan – Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğrencisi